Jan Veldman blogt

Recept voor een misdaadroman Een misdaadroman moet vanaf het begin drie dingen bieden Een misdaad Een raadsel over hoe de misdaad werd gepleegd Een boeiende protagonist die het mysterie voor de lezers zal oplossen. De belangrijke personages naast de protagonist vallen in verschillende categorieën. Slachtoffer Ooggetuigen Verdachten, waaronder één of meer naarlingenDe verdachten hebben allemaal een motief om de misdaad te plegen, middelen tot hun beschikking om het te doen en ze hebben twijfelachtige alibi’s.Ze hebben de middelen om het te doen. Ze hebben alibi’s of juist niet(Niemand wil ooggetuigen of verdachte van een misdaad zijn. Daarom juist bieden ze de lezer een veilig escapisme. In een wereld die zie nooit in het echt zouden willen bezoeken) Helpers (De Watsons, Loyale vrienden, professionals Tegenwerkers (De chagrijnige hoofdcommissaris, jaloerse collega’s) Als een misdaad te gemakkelijkdoor de protagonist wordt opgelost, zal de lezer zijn interesse verliezen. Houd de lezers d...

 Regels voor misdaadverhalen - Detective Een misdaad mysterie is, als alle genrefictie, een belofte. De belofte is dat de schrijver zich aan de spelregels houdt. Want het is een spel. Een spel tussen de lezer en de schrijver, dat wil zeggen tussen de speurder en de boef. De lezer speelt de rol van de detective, de schrijver neemt die van de schurk in. Want de lezer/detective zoekt naar antwoorden en de schrijver en de boef heeft die. Hij weet immers dat hij de moord heeft gepleegd, en hoe. De speurder komt nooit in het begin tot een echte confrontatie met de schurk, dat is pas op het laatst. Toch is de schurk vanaf het begin op de een of andere manier aanwezig. Om het verhaal spannend te houden zijn er de zogenaamde 'red herrings', dwaalsporen, die de lezer en de speurder de verkeerde kant op wijzen. Dat is voornamelijk bedoeld om het verhaal interessant te houden. Vergelijk het met een schaakspel. De lopers, torens en paarden moeten eerst onschadelijk gemaakt worden voordat de...

De 20 regels van S.S.Van Dyne Het detectiveverhaal is een soort intellectueel spel. Het is een sportevenement. En voor het schrijven van detectiveverhalen zijn er zeer duidelijke wetten — ongeschreven, misschien, maar niettemin bindend; en elke respectabele en zelfrespecterende bedenker van literaire mysteries leeft ernaar. Hier is dan een soort Credo, gedeeltelijk gebaseerd op de praktijk van alle grote schrijvers van detectiveverhalen, en gedeeltelijk op de aansporingen van het eerlijke geweten van de auteur. Namelijk: De lezer moet gelijke kansen hebben met de detective om het mysterie op te lossen. Alle aanwijzingen moeten duidelijk worden vermeld en beschreven. Geen opzettelijke trucs of misleidingen mogen de lezer worden voorgeschoteld, behalve die welke legitiem door de crimineel op de detective zelf worden gespeeld. Er mag geen liefdesverhaal zijn. Het doel is om een crimineel voor het gerecht te brengen, niet om een verliefd stel naar het altaar te brengen. De detective zelf, ...

Ronald Knox: 10 Geboden van Detective Fictie Ronald Knox was een misdaadauteur in het begin van de 20e eeuw die lid was van de Detection Club, een genootschap dat bestond uit legendarische misdaadauteurs zoals Agatha Christie, Dorothy Sayers, G.K. Chesterton en E.C. Bentley. Onder zijn romans bevinden zich: The Viaduct Murder, Double Cross Purposes, Still Dead. Knox was ook een katholieke priester, wat wellicht verklaart waarom hij verleid werd om een 10 Geboden voor detectivefictie te schrijven. Als je dergelijke verhalen schrijft, dien je deze wetten te gehoorzamen:* De crimineel moet iemand zijn die in het begin van het verhaal wordt genoemd, maar mag niet iemand zijn wiens gedachten de lezer heeft kunnen volgen. Alle bovennatuurlijke of paranormale middelen zijn vanzelfsprekend uitgesloten. Er mag niet meer dan één geheime kamer of gang voorkomen. Er mogen geen tot dusver onbekende vergiften worden gebruikt, noch enig apparaat dat aan het einde een lange wetenschappelijke uitleg no...

Als je gebeurtenissen die je aangrijpen of situaties die je op een of andere manier aanspreken wil dramatiseren is het goed één scene te schrijven, waarin het tot uitdrukking komt. Vaak is 'de scene van' niet meteen de grote gebeurtenis.  De scene van de klimaatopwarming is niet een klimaatmars in een verregend Amsterdam. 'De scene van' de klimaatverandering is ook niet de eenzame ijsbeer op een ijsschots. Dat is een beeld. Een foto is geen scene, per definitie niet, want een foto staat stil. Misschien is de scene van de klimaatverandering meer een huiselijk tafereel. Waarin tot uitdrukking komt dat het onmogelijk is, zelfs als je van goede wil bent, om een langzame verandering te stoppen. De verstokte veganist, die, in een hartstochtelijk beleden levensstijl dappere pogingen doet om met zijn principes financieel en emotioneel rond te komen - krijgt een baan aangeboden bij de vliegtuigindustrie. De jongeman is briljant en hij krijgt de taak de software te herste...

David Mamet over het personage: Wat wil het? Wat gebeurt els als het niet lukt? Waarom nu? Bij iedere scene zijn dat de vragen. Aarin Sorkin zegt het zo. 'Ik sla telkens op het aambeeld van Intentie Obstakel Zonder een van beide geen scene.' Dit zijn twee grootste dialoogschrijvers maar hun grootste zorg is nooit het schrijven van de dialoog. Het gaat om de architectuur van de scene, de plaats van de scene in het geheel en het belang van het hele stuk en de indruk die het stuk moet maken op het publiek.